Nu steeds meer mensen thuiswerken, is het belangrijk om te weten wat mogelijke stressoren en energiebronnen zijn. Die kennis is van groot belang voor zowel werknemer als werkgever.
Wilmar Schaufeli
Hoogleraar Arbeids- en Organisatiepsychologie
Oprichter en Partner Triple i Human Capital en EnergieKompas
Geen persoonlijk contact
Waar ‘Het Nieuwe Werken’ nooit echt van de grond is gekomen, heeft het coronatijdperk er alsnog voor gezorgd dat kantoormedewerkers nu al enkele maanden massaal van huis uit werken. Dat heeft grote gevolgen.
“Door het gebrek aan direct persoonlijk contact is er vaak geen goed inzicht in hoe het met iemand gaat”, legt hoogleraar Arbeids- en Organisatiepsychologie Wilmar Schaufeli uit.
Door het gebrek aan direct persoonlijk contact is er vaak geen goed inzicht in hoe het met iemand gaat
“Waar je anders elkaar kunt zien en spreken bij een kopje koffie, is er nu alleen telefonisch contact of contact via beeldbellen. Dan praat je toch anders met elkaar. Uit recent onderzoek van ons bleek dat driekwart van de thuiswerkers hun collega’s mist.”
Kansen én risico’s
Sommige mensen zijn in de huidige situatie enorm opgebloeid. Zij kunnen eindelijk werk en privé optimaal combineren. Doordat zij bijvoorbeeld geen reistijd meer hebben, kunnen zij meer tijd besteden aan hun werk én gezin. Deze groep is efficiënter, effectiever en productiever.
Anderen daarentegen ondervinden grote problemen. Dat kan zijn omdat ze jonge schoolgaande kinderen hebben die ze nu zelf thuis les moeten geven. Misschien hebben ze thuis geen goede rustige werkplek. Of ze vinden het moeilijk een goede dagstructuur met voldoende aandacht voor werk én privé te realiseren.
“Zeker wie behoorlijk perfectionistisch is en mogelijk zelfs dwangmatig met werk bezig is, kan moeite ondervinden om de grenzen te bewaken. Als dat gepaard gaat met minder goed slapen en stress, ligt een burn-out op de loer.”
Mentale weerbaarheid
“Juist nu is het belangrijk om inzichtelijk te krijgen hoe het staat met de mentale weerbaarheid”, vertelt Schaufeli. “Ik ben behalve hoogleraar ook partner en adviseur van Triple i Human Capital.
Zeker wie behoorlijk perfectionistisch is en mogelijk zelfs dwangmatig met werk bezig is, kan het moeilijk hebben om de grenzen te bewaken
Wij hebben het EnergieKompas ontwikkeld. Nu is dit kompas, een soort monitor, aangepast voor thuiswerken. De werknemer kan vragen online beantwoorden. Aan de hand van die antwoorden krijg je vervolgens handvatten hoe je bepaalde situaties kunt verbeteren.
Ook bepaalt een door ons ontwikkeld algoritme of mensen een hoog risico op uitval hebben. In dat geval krijgen zij dringend advies om professionele hulp in te schakelen, bijvoorbeeld de bedrijfsarts, vertrouwenspersoon of externe coach.”
Inzicht in ‘brandhaarden’
Vanzelfsprekend is alle informatie vertrouwelijk en krijgt de werkgever geen inzicht in de persoonlijke antwoorden. Wel kan de werkgever volledig geanonimiseerd een dashboard volgen waarbij hij in een oogopslag ziet waar het in de organisatie goed gaat en waar aandacht nodig is.
“Als in een team bijvoorbeeld vijf procent van de medewerkers stressklachten heeft, lijkt er weinig aan de hand. Als dat twintig procent is dan wil je daarmee aan de slag om de stressrisico’s in te dammen.”
Anticiperen op de toekomst
Het vele thuiswerken zal ook na de coronacrisis blijven. Dit vergt niet alleen veel van de werknemer maar ook van de leidinggevende. De rol van toezichthouder, de oude managementstijl, werd de laatste jaren al minder.
Juist nu is het belangrijk om inzichtelijk te krijgen hoe het staat met de mentale weerbaarheid
De leidinggevende van nu is vooral iemand die medewerkers bijstaat om de taken beter te kunnen vervullen. Dat vergt een andere manier van werken en denken. “De monitor vervult hierbij ook een belangrijke rol”, stelt Schaufeli. “Wat hebben mensen nodig om ook vanuit huis gezond, productief en met plezier te werken? De monitor geeft antwoord op deze vraag en helpt leidinggevenden in hun faciliterende rol vast te stellen hoe zij het teamproces beter kunnen dienen. Met als resultaat een nu en in de toekomst beter functionerende organisatie.”
“De monitor vervult hierbij ook een belangrijke rol”, stelt Schaufeli. “Wat hebben mensen nodig om ook vanuit huis gezond, productief en met plezier te werken? De monitor geeft antwoord op deze vraag en helpt leidinggevenden in hun faciliterende rol vast te stellen hoe zij het teamproces beter kunnen dienen. Met als resultaat een nu en in de toekomst beter functionerende organisatie.”