Met één klap veranderde alles. De zwarte Suzuki die het publiek inreed, liet de wereld even stilstaan. Samen met de hulpverleners was ik één van de eersten ter plaatse op 30 april 2009 in Apeldoorn; een dag die ik nooit zal vergeten. Na het afronden van mijn Marechaussee-opleiding in 2004 heb ik op diverse locaties gewerkt waar veiligheid steevast op het hoogste niveau stond. Waarom? Omdat het om mensenlevens gaat. Dreiging verdwijnt nooit volledig, en het voorkomen ervan is een immense uitdaging waar dagelijks duizenden mensen aan werken. Niet enkel voor Koninginnedag of Schiphol, maar wereldwijd. In een steeds hardere wereld moeten wij als overheid mee veranderen. Sinds 2004 heb ik veel bijgeleerd over veiligheid. Zeker is: waar mensen werken, bestaat altijd een risico op fouten.
Nieuwe wereld van veiligheid
Na 2004 betrad ik een nieuwe wereld. Een wereld van constante alertheid, continue druk en de noodzaak tot prestatie. Ik heb veel incidenten meegemaakt op gebied van terreur, wat steeds opnieuw mijn ogen opende en mij deed realiseren hoe effectief onze organisaties samenwerken. De verandering voor en na 9/11 heb ik persoonlijk niet ervaren, maar op Schiphol voelde ik de angst onder collega’s. Er werd vaak gezegd: “Het is niet de vraag óf, maar wanneer.” De grootste verandering voor mij was de wereld voor en na 30 april 2009. Waar Koninginnedag in 2009 werd beveiligd met een enkel dranghek en een verkeersregelaar, kent de beveiliging nu geheel andere niveaus.
De balans tussen waakzaamheid en angst
De veiligheidseisen worden scherper, de kosten stijgen, en de angst blijft. Soms lijkt het of we bang worden gemaakt, niet altijd bewust, maar vaak wel noodzakelijk. Leven we te veel in een angstcultuur? Dat denk ik wel. Risico’s zijn onvermijdelijk. Waar mensen betrokken zijn, is 100% veiligheid een utopie. Veiligheid is cruciaal, daarom koos ik voor dit beroep. In mijn werkveld zijn wij elk moment bezig met de veiligheid van iedereen. Gezien de huidige situatie rond de oorlog in Oekraïne en de bijkomende dreigingen is het onze verantwoordelijkheid om waakzaam te blijven. Let op elkaar, wees alert op je omgeving en meld verdachte situaties. We hebben ons lang veilig gevoeld, maar het besef dat veiligheid niet vanzelfsprekend en kostbaar is, dringt steeds meer door.
Deel bewust, denk vooruit
Dagelijks worden we overspoeld met beelden van conflicten wereldwijd, die op (sociale) media worden uitgelicht. Hierin dragen wij als individu een verantwoordelijkheid. Denk na over wat je deelt op sociale media en overweeg de gevolgen. Kleine details kunnen opgemerkt worden door kwaadwillende. Neem bijvoorbeeld de vermeende kaping op 6 november 2019 op Schiphol. Als Officier van Dienst Politie was ik verantwoordelijk voor de afhandeling. Tijdens dit incident werd veel informatie verspreid via verschillende (sociale) mediakanalen. Gelukkig bleek het een misverstand, maar wat als het een echte kaping was geweest? Informatie delen kan onbedoeld tegen ons werken.
Veiligheid in het onbekende
Mensen willen alles weten; dat begrijp ik. Maar soms is het veiliger om bepaalde dingen niet te weten. In Nederland leven we relatief veilig, maar de dreiging is altijd aanwezig – zowel fysiek als digitaal. Denk aan bedrijven en overheidsdiensten die frequent doelwit zijn van hackpogingen. Veiligheid is niet alleen wat zichtbaar is, maar ook wat onzichtbaar blijft. Wees bewust van wat je online deelt en wat je zegt in de media. Vaak is het beter en veiliger om bepaalde zaken niet te delen of te weten.