Het arbeidsrecht is constant in beweging. Met de nieuwe HR-wetgeving in 2024, staat er (weer) een hoop te veranderen. Hoe zorg jij dat de organisatie deze in het vizier heeft. Mr. Maarten van Gelderen (advocaat arbeidsrecht) en Frank Klein (directeur XpertHR) lichten hieronder de drie meest impactvolle veranderingen uit.
Verschil tussen werknemer en zzp’er
Een drieledige toetsing beoordeelt straks of iemand als werknemer (in loondienst) of als zzp’er mag werken. Ten eerste: mag je werkinstructies geven? Dan is dat een indicatie dat het gaat om een werkgever-werknemerrelatie. Ten tweede: zijn de werkzaamheden ingebed in een organisatie? Denk bijvoorbeeld aan verpleegkundigen of docenten als zzp’ers die meedraaien met collega’s in loondienst. Tot slot: een contra-indicator. Gedraagt iemand zich als ondernemer? Plus: als het uurtarief lager dan €32,24 is, ontstaat een wettelijk vermoeden dat iemand geen zelfstandig ondernemer kan zijn. “De nieuwe wetgeving is behoorlijk ingrijpend,” licht Maarten van Gelderen toe. “Daar moet je als HR wat mee, na ook de Hoge Raad al gewezen heeft op het inbeddingscriterium. Met name dit criterium kan wel eens een grote impact hebben op zzp’ers in sectoren als onderwijs en zorg.” XpertHR ondersteunt daarbij op de inhoud en context van de nieuwe HR-wetgeving. “Jurisprudentie gaat deze wetgeving inkleuren,” vult Frank Klein aan. “Zodra dat concreet op tafel komt, ondersteunen wij HR-professionals met de duiding hiervan.”
Flexibele schil
Bekend onder HR-professionals is de ketenbepaling met de 3x3x6-regel: drie contracten in drie jaar met een tussenpoos van minimaal zes maanden. Een radicale maatregel verandert die periode van zes maanden naar vijf jaar. Klein: “Dat brengt niet alleen een hele nieuwe dynamiek met zich mee maar ook administratieve, contractuele verantwoordelijkheid. Hier biedt XpertHR zowel strategisch-organisatorische duiding van de verandering als handzame, juridisch getoetste voorbeelddocumenten en templates.” Daar bovenop gaat er een streep door oproepcontracten. In plaats daarvan wordt het basiscontract in het leven geroepen, om werkgevers flexibiliteit te bieden – maar mét stringentere voorwaarden.
Diversiteit, inclusiviteit en responsible AI
Gelijke kansen staan centraal binnen de nieuwe HR-wetgeving. De Europese CSRD-richtlijn verplicht bedrijven om te rapporteren over de impact op mens en klimaat. Klein: “Wat daar heel interessant bij is, is de verplichting om te rapporteren over salaris en gelijke beloning. Naast wetgeving als driver van sociaal verantwoord gedrag, is het natuurlijk goed voor het eigen bedrijf om dit soort zaken snel te implementeren, bijvoorbeeld vanuit talent retentie en aquisitie.”
Kortom: nieuwe wetgeving en trends gaan op het vlak van HR-compliance en arbeidscultuur veel in beweging brengen. Ook ver voorbij het nieuwe jaar. Klein illustreert: “Naast onder meer responsible AI, is ook AI in relatie tot workforce planning een hot topic in strategisch HR. In Nederland heeft dat ook te maken met vergrijzing. AI is daar heel erg in de mix gekomen. Daar zul je ook veel van gaan zien in XpertHR: best practices, strategieën en tools.”